اصول اخلاقی انتشار مقاله

منشور اخلاقی پژوهش و نشر

نشریه فناوری‌های جدید در صنعت غذا با احترام به قوانین اخلاق در نشریات، تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار (COPE) می‌باشد. اعضای هیئت تحریریه، سردبیر، نویسندگان، داوران، ویراستاران و خوانندگان هنگام همکاری با این نشریه باید این اصول اخلاقی را رعایت کنند. مشروح اصول کمیته اخلاق انتشار در آدرس http://publicationethics.org دردسترس است.

مسئولیت های ناشر

  • ناشر همواره متعهد می شود که تصمیمات سردبیر و هیأت تحریریه در مورد تمامی مقالات نهایی است و این تصمیمات فقط بر اساس قضاوت حرفه ای اتخاذ می شود و تحت تأثیر هیچ گونه منافع تجاری قرار نخواهد گرفت.
  • ناشر همواره متعهد می شود که پایبندی به اصول اخلاقی از سوی سردبیر، ویراستاران، اعضای هیأت تحریریه، داوران، نویسندگان و خوانندگان نشریه را زیر نظر داشته و کنترل نماید.
  • ناشر همواره متعهد می شود که اصلاحات، اصول شفافیت، و بازپس گیری یا حذف مقالات منتشر شده را در صورت نیاز منتشر و اعلام نماید.

مسئولیت های سردبیر و تیم هیأت تحریریه

  • تیم دبیران (هیأت تحریریه)، دارای اختیارات کامل برای رد/پذیرش مقالات است.
  • تیم دبیران (هیأت تحریریه)، تصمیم نهایی در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقالات را بر اساس نظرات داوران و اعضای هیأت تحریریه می گیرد.
  • سردبیر همواره محرمانه بودن مقالات ارسالی و تحت بررسی را تا زمان انتشار آنها حفظ می کند.
  • تیم دبیران (هیأت تحریریه)، به محرمانگی و ناشناس ماندن اطلاعات داوران پایبند است.
  • سردبیر  تلاش می کند از هرگونه تضاد منافع جلوگیری  و در صورت وجود تعارض منافع آن را افشا نماید.
  • سردبیر همواره مسائل مربوط به سرقت ادبی و داده های جعلی را بررسی و در صورت نیاز به انتشار اصلاحات، شفاف سازی، بازپس گیری و عذرخواهی، اقدام می نماید.
  • با توجه به سیاست بررسی نشریه  (Single blind peer review)، ناشناس بودن داوران حفظ می شود.
  • تیم دبیران (هیأت تحریریه)، به هیچ وجه اطلاعات و محتوای مقالات را برای کسی به غیر از نویسنده اصلی، داوران و در صورت لزوم سایر ویراستاران تحریریه فاش نمی کند.

مسئولیت های داوران

  • محرمانه بودن اطلاعات مقاله باید در تمامی زمینه ها رعایت شود و فرآیند بررسی مقاله به صورت یک سو ناشناس انجام شود.
  • لازم است داوران مقالات را در زمان مناسب قضاوت کنند و سردبیر را در تصمیم گیری در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقاله یاری نمایند.
  • پیشنهادات داوران در خصوص مقالات منتشر شده به صورت فرم داوری و در قسمت نظرات برای نویسنده و ویراستار ارائه شود.
  • لازم است داوران از قضاوت مقالات دارای تضاد منافع خودداری و هرگونه تضاد منافع را در اسرع وقت گزارش کنند.
  • قضاوت داوران در مورد کیفیت و محتوای مقالات باید بر اساس نظرات تخصصی و عینی باشد.

مسئولیت های نویسندگان

  • رعایت اصول اولیه نگارش و پژوهش در مقاله نویسی ضروری است . لازم است مقالات دقیقا بر اساس قالب نشریه نوشته و تنظیم شوند. 
  • قبل از ارسال مقاله، تمامی نویسندگان باید راهنمای نویسندگان در این نشریه را مطالعه کنند.
  • نویسنده مسئول باید رضایت و آگاهی سایر نویسندگان مقاله در این نشریه را از طریق فرم تعهد نویسندگان تایید و ارسال کند.
  • کلیه نویسندگانی که نام آنها در مقاله و در برگه تعهد نامه ذکر شده است لازم است در نگارش و تدوین مقاله مشارکت قابل قبول داشته باشند.
  • قدردانی و وابستگی سازمانی نویسندگان در مقاله ذکر و هرگونه تضاد منافع بین نویسندگان یا سازمان ها ذکر شود (فرم تعارض منافع).
  • نویسندگان باید به وضوح تامین کننده مالی پژوهش (در صورت وجود) را گزارش کنند.
  • نویسندگان موظفند در صورت مشاهده اشتباه یا نادرستی در مقاله منتشر شده خود، در اسرع وقت به سردبیر اطلاع دهند تا مقاله را تصحیح یا باطل کند.
  • همه نویسندگان باید توجه داشته باشند که مقالات ارسال شده به این نشریه برای پیش‌گیری از سوء رفتار علمی توسط نرم افزار مشابهت یاب  همانندجو  (ایرانداک) بررسی می شوند.
  • نویسندگان موظفند تمام منابع و مراجعی را که به طور مستقیم و غیرمستقیم استفاده کرده اند به درستی و با سبک مناسب در متن و فهرست منابع ذکر نموده و به آنها استناد نمایند.

تغییر در مشخصات نویسندگان

فهرست و ترتیب نویسندگان پیش از ارسال مقاله باید توسط همه نویسندگان تأیید شود. هر گونه افزودن، حذف یا بازنویسی در فهرست نویسندگان باید با ذکر دلایل توسط نویسنده مسئول توضیح داده شود و توسط سایر نویسندگان تایید شده و پیش از ارسال مقاله برای داوری و فقط با تایید سردبیر نشریه انجام شود.

 

معیارهای نویسندگی و مسئولیت نویسندگان

 نویسندگان مقاله برای احراز شرایط نویسندگی لازم است شرایط زیر را داشته باشند:

  • طرح پژوهش، گردآوری یا تحلیل و تفسیر داده ها توسط نویسنده انجام شده باشد.
  • نگارش مقاله یا بازنگری اساسی و کلی توسط نویسنده انجام شده باشد.
  • تایید نهایی برای انتشار مقاله توسط نویسنده صورت گیرد. هر مشارکت کننده (هر یک از نویسندگان مقاله) باید سهم و مشارکت قابل قبولی در طرح و نگارش مقاله داشته باشد تا بتواند مسئولیت عمومی بخش هایی از محتوا را بپذیرد.

 

مسئولیت نویسندگان

  • در زمان ارسال مقاله، در طول فرآیند بررسی و آماده سازی برای انتشار، نویسنده مسئول مقاله، مسئول ارتباط با نشریه و دست اندرکاران آن است. لازم است جهت اطمینان از انجام کلیه الزامات اداری، مانند رعایت شرایط و ضوابط مقاله، انجام بازنگری مورد نظر داوران و ویراستاران، مستندات ثبت داده ها، ارائه فرم های ضروری مانند تعهدنامه و تعارض منافع، با کادر اجرایی نشریه در ارتباط باشد. همچنین در طول فرآیند داوری، نویسنده مربوطه باید سریعاً به سؤالات سردبیر و مدیر اجرایی پاسخ  و پس از انتشار نیز در صورت لزوم با نشریه همکاری کند.
  • پس از پذیرش مقاله و در مرحله انتشار، اضافه کردن نام نویسنده جدید و یا تغییر در مسئولیت نویسندگان مجاز نمی‌باشد. همچنین، اگر نویسنده‌ای بخواهد از فهرست نویسندگان حذف شود، باید نامه‌ای را با امضای نویسنده و سایر نویسندگان ارسال کند که نشان‌دهنده تمایل آنها برای حذف از فهرست نویسندگان باشد. هر گونه تغییر در ترتیب نویسندگان مستلزم امضای نامه ای توسط همه نویسندگان است که نشان دهنده موافقت آنها باشد.

ملاحظات اخلاقی در مطالعات مربوط به انسان و حیوانات

تمام مقالاتی که نتایج تحقیقات تجربی مربوط به افراد انسانی را گزارش می‌کنند، باید حاوی بیانیه‌ای باشد که تایید کند رضایت آگاهانه از هر مورد مطالعاتی یا از قیم او گرفته شده است. تمام مطالعات حیوانی یا انسانی باید پس از تایید شیوه نامه آزمایشی توسط کمیته اخلاق محلی، مورد استفاده قرار گیرد.

سوء رفتارهای پژوهشی احتمالی

  • جعل داده و داده ­سازی

جعل  داده به این معناست که پژوهشگر مطالعه را انجام نداده، بلکه داده ها یا نتایج و اطلاعات ساختگی را ثبت یا گزارش کرده است. داده‌سازی به این معنی است که پژوهشگر آزمایش را انجام داده، اما داده ها یا نتایج و یافته های پژوهش را دستکاری کرده، تغییر داده یا حذف کرده است.

 

  • انتشار تکراری

انتشار تکراری زمانی اتفاق می‌افتد که دو یا چند مقاله، بدون ارجاع کامل متقاطع، فرضیه‌ها، داده‌ها، نکات بحث و نتیجه‌گیری یکسانی را به اشتراک بگذارند.

 

  • تقلب و دستکاری در استناد

استنادهای بیش از حد در یک دست‎‌نوشته ارسال شده که به محتوای علمی مقاله کمک نمی کند و تنها برای افزایش استناد به کار یک نویسنده یا مقالات منتشر شده در یک نشریه خاص گنجانده شده است، تقلب و دستکاری در استناد نامیده می‌شود. این نوعی سوءرفتار علمی است زیرا اهمیت کار و مقاله­ ای که در آن ظاهر می شود به اشتباه نشان می دهد.

 

  • ارسال همزمان

ارسال همزمان هنگامی اتفاق می‌افتد که یک مقاله (یا بخش‌های قابل توجهی از یک دست‌نوشته) به نشریه ای ارسال می‌شود که قبلاً توسط نشریه دیگری در حال بررسی است.

 

  • انتشار اضافی

انتشارات زائد شامل تقسیم نامناسب نتایج مطالعه به چندین مقاله است.

 

  • مشارکت یا انتساب نامناسب نویسنده

تمامی نویسندگان باید سهم علمی قابل توجهی در پژوهش موجود در مقاله داشته باشند لازم است نام همه کسانی که سهم علمی قابل توجهی در مقاله داشته اند، از جمله دانشجویان و تکنسین های آزمایشگاهی ذکر نمایید.

 

  • سرقت ادبی

سرقت ادبی عبارت است از استفاده عمدی از ایده های دیگران یا سایر مطالب اصلی به گونه ای که تصور انجام کار توسط نویسنده را ایجاد کند.  کپی کردن حتی یک جمله از نسخه خطی شخص دیگری یا حتی یکی از نویسندگان که قبلاً منتشر شده است، بدون استناد مناسب به وسیله " نشریه علمی فناوری های جدید در صنعت غذا" عنوان سرقت علمی تلقی می شود. بنابراین، سرقت ادبی نقض جدی اخلاق انتشار است و تمام مقالات تحت بررسی یا منتشر شده با استفاده از نرم افزار پیشگیری از سرقت ادبی بررسی می شوند. 

اگر سرقت ادبی در حین داوری تشخیص داده شود، مقاله رد می شود. در صورت شناسایی سرقت ادبی پس از انتشار، " نشریه علمی فناوری های جدید در صنعت غذا" این حق را برای خود محفوظ می­دارد که، مقاله را اصلاح یا حذف کند. " نشریه علمی فناوری های جدید در صنعت غذا"، این حق را برای خود محفوظ می دارد که در مورد سرقت ادبی که قبل یا بعد از انتشار آشکار شده است، مؤسسات مرتبط با نویسندگان را مطلع کند.

 

اصول شفافیت

  • طراحی مطالعه و تایید اخلاقی

یک پژوهش با کیفیت باید دارای نظم منطقی و طرح پژوهشی مناسب بوده و معیارهای اخلاقی پژوهش را رعایت کرده باشد. انجام پژوهش های با استانداردهای پایین ممکن است به منزله سوء رفتار پژوهشی تلقی شود. نویسندگان مقاله، مسئول کل محتوای علمی و همچنین صحت اطلاعات کتابشناختی هستند.

 

  •   تجزیه و تحلیل داده ها

داده ها باید به طور مناسب تجزیه و تحلیل شوند.  البته تجزیه و تحلیل نامناسب لزوماً به معنای سوء رفتار نیست اما جعل و دستکاری داده ها به منزله رفتار نادرست است.

 

  •  تضاد منافع

تضاد منافع به موقعیتی گفته می‌شود که در آن یک شخص حرفه‌ای یا یک شرکت سهامی دارای مجموعه‌ای از منافع مقرر است و ممکن است آن منافع را به منابعی غیر قابل اعتمادی تبدیل کند. در یک تعریف کلی، منظور از تعارض منافع، قرارگیری در موقعیت انتخاب بین دو نفع است: نفع به‌جا (یا نفع اولیه) (Proper or Primary Interest) و نفع نابه‌جا (یا ثانویه) (Improper or Secondary Interest). منظور از نفع به‌جا نفعی است که از منظر قانونی، اخلاقی یا عرفی از فرد، گروه یا سازمان انتظار می‌رود در یک موقعیت خاص، به دنبال تحقق آن نفع باشد. بدیهی است هر نفعی به جز نفع به‌جا در زمره‌ی منافع نابه‌جا (یا ثانویه) قرار می‌گیرد. تضاد منافع ممکن است شخصی، تجاری، سیاسی، دانشگاهی یا مالی باشند. منافع «مالی» ممکن است شامل اشتغال، تأمین مالی تحقیقات، پرداخت برای سخنرانی یا سفر، مشاوره و پشتیبانی شرکت برای کارکنان باشد.

 

  •  فرآیند داوری تخصصی

این نشریه  از داوری یک سو ناشناس استفاده می کند، به این معنی که در طول فرآیند بررسی، هویت داور از نظر نویسنده پنهان است نویسندگان این حق را دارند که به دلیل تضاد منافع احتمالی، در صورتی که نخواهند مقاله آنها توسط یک داور خاص بازبینی شود، با سردبیر ارتباط و در زمان ارسال این موضوع را در سامانه نشریه  اطلاع دهند. در فرآیند داوری، هیچ مقاله‌ای بدون دریافت نظرات منفی حداقل از دو داور رد نمی شود.

 

  • سیاست بایگانی
    • نویسندگان "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا" می‌توانند مقاله خود را د وب‌گاه شخصی خود، صفحات وب شرکت‌ها و پایگاه‌های علمی مختلف بایگانی کنند.
    • "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا" به صورت دسترسی آزاد منتشر می‌شود. بر این اساس مقالات را می توان بی درنگ  طبق شرایط خاص، در دسترس عموم قرار داد. اگر نویسنده‌ای مقاله‌ای را به صورت دسترسی آزاد منتشر کرده باشد،  اآن نشریه به طور معمول نویسنده را تشویق می‌کند تا نسخه نهایی مقاله را به اشتراک بگذارد.
    • نویسندگان همچنین می‌توانند از اطلاعات چکیده و استناد (مانند عنوان، نام نویسنده، تاریخ انتشار) مقاله خود در هر مکان و زمان از جمله رسانه‌های اجتماعی مانند لینکدین، ریسرچگیت، فیس‌بوک، وبلاگ‌ها و توییتر مجدداً استفاده کنند، مشروط بر اینکه، پیوندی به مقاله در نشریه، اضافه شود.  ترجیحاً پیوند باید شامل شناسه گر اشیای دیجیتال (DOI)  باشد که در اطلاعات استناد در مورد مقاله به صورت آنلاین یافت می شود.
    • محتویات "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا" به طور رسمی در بایگانی بلند مدت سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (NLAI) نگهداری می شود.

 

  • برنامه زمانبندی انتشار

"نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا" به صورت چهار شماره در سال منتشر می شود. تمامی مقالات منتشر شده از ابتدا تا کنون در وب سایت اختصاصی(https://jift.irost.ir/) در دسترس است.

 

  • حریم خصوصی و محرمانه بودن
    • تمامی مقالات با نهایت دقت و رعایت محرمانه بودن اطلاعات نویسندگان بررسی می شوند.
    • نویسندگان هنگامی که مقالات را برای داوری ارسال می کنند، نتایج کار علمی و تلاش خلاقانه خود را به سردبیران می سپارند و ممکن است شهرت و حرفه آنها در خطر باشد. دقت می شود که افشای جزئیات محرمانه در طول بررسی مقاله نویسنده ممکن است نقض حقوق آنها باشد.
    • داوران نیز حقوق محرمانگی دارند که سردبیر ملزم به رعایت آن است. اگر ظن عدم صداقت یا تقلب در مقاله وجود داشته باشد، ممکن است محرمانگی نقض شود.
    • علاوه بر نویسندگان و داوران، سردبیران از افشای اطلاعات مربوط به مقالات از جمله دریافت، محتوا، وضعیت در فرآیند بررسی، انتقاد داور، یا وضعیت نهایی چاپ مقاله منع می‌شوند. 
    • ویراستاران باید به داوران توضیح دهند که مقالاتی که برای بررسی ارسال می شوند، در مالکیت و جزو دارایی خصوصی نویسندگان هستند.
    • داوران و کارکنان تحریریه باید با خودداری از  انتشار عمومی یا تصاحب آثار نویسندگان قبل از انتشار مقاله، به حقوق نویسندگان احترام بگذارند.
    • داوران نباید از مقاله برای خود کپی تهیه و آن را با دیگران به اشتراک بگذارند، مگر در صورتی که سردبیر به آنها اجازه دهد.
    • پس از ارسال نظرات، داوران باید نسخه های دریافتی از سردبیر را  به نشریه برگردانند یا از بین ببرند. سردبیران نباید نسخه هایی از مقاله رد شده را نگه دارند.
    • همچنین نظرات داوری بدون اجازه داور، نویسنده و ویراستار،  نباید به‌صورت عمومی منتشر شود.

 

 

  • هیأت تحریریه
  • "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا" دارای هیأت تحریریه بسیار قوی است که اعضای آن از اساتید و پژوهشگران شناخته شده حوزه صنعت غذا هستند. نام کامل و وابستگی دبیران نشریه و  اطلاعات حرفه ای و اطلاعات تماس هیأت تحریریه نشریه در وب سایت نشریه (https://jift.irost.ir/journal/editorial.board)ارائه شده است.

 

  • سیاست حق چاپ و دسترسی آزاد

بر اساس این اصل که در دسترس قرار دادن یافته های پژوهشی به صورت رایگان، از تبادل دانش جهانی برای عموم پشتیبانی می کند، این مجله دسترسی آزاد و فوری به محتوای خود را فراهم می کند. همه مقالات این نشریه تحت مجوز بین‌المللی ­Creative Commons Attribution License 4.0 International (CC-BY 4.0)   منتشر می‌شوند که استفاده، اشتراک‌گذاری، اقتباس، توزیع، و تکثیر در هر رسانه یا قالبی را تا زمانی که نویسنده (نویسندگان) اصلی و منبع به درستی ذکر شده باشند (به درستی استناد داده شود)، مجاز می‌سازد. در این نشریه نویسندگان تمامی حقوق (کپی رایت) را برای محتوای مقالات به طور نامحدود حفظ می نمایند.

 

  • تبلیغات

سیاست "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا"بر عدم انتشار هر گونه تبلیغات تجاری در سایت نشریه و مقالات منتشر شده استوار است.

 

  • اصلاح یا بازپس­ گیری مقالات منتشر شده

برای حفظ یکپارچگی سوابق علمی و دانشگاهی، گاهی ممکن است نشریه به ضرورت مجبور به انتشار اصلاحیه یا بازپس­‌گیری مقاله منتشر شده باشد. طبق معیارهای مورد توافق جامعه علمی ، این کار معمولاً با انتشار "اصلاحیه" یا "بازپس­ گیری" و بدون ایجاد تغییرات در مقاله اصلی و فقط با انتشار مقاله جدیدی که مفهوم اصلاحیه یا بازپس گیری دارد، انجام می شود. مقاله اصلی در مالکیت عمومی باقی می‌ماند و معمولاً باید در اصلاحیه Erratum   یا بازپس‌گیری  Retraction بعدی نمایه شود. در مواردی که مندرجات مقاله قابل اصلاح نباشد ممکن است اجبار باشد مطالب از وب‌گاه و سایت‌های بایگانی خود حذف شود. ممکن است لازم باشد نویسنده (نویسندگان) اصلی با اظهار نظر در مورد مقاله منتشر شده، اصلاحات جزئی در مقاله منتشر شده انجام دهند. این اقدام تنها در صورتی قابل قبول خواهد بود که اصلاحات بر نتایج یا نتیجه گیری مقاله تأثیری نداشته باشد.

 

  • اصلاحیه

تغییرات در مقالات منتشر شده که بر معنا و نتیجه مقاله تأثیر می گذارد، اما کل مقاله را باطل نمی کند، ممکن است به صلاحدید سردبیر یا اعضای هیات تحریریه، با انتشار یک (Erratum) اصلاحیه نمایه شده و مرتبط با مقاله اصلی اصلاح شود. تغییرات در نویسندگی مقالات منتشر شده از طریق Erratum تصحیح می شود.

 

  • بازپس گیری

اگر اطلاعات علمی ارائه شده در مقاله به طور قابل توجهی مخدوش باشد، ممکن است پس گرفته (حذف) شود. در این موارد اقدام نشریه باید با دستورالعمل های بازپس گیری COPE مطابقت داشته باشد.

 فرآیند شناسایی و رسیدگی به تخلفات پژوهشی

در "نشریه علمی فناوری‌های جدید در صنعت غذا"سردبیر اقدامات متناسبی را برای شناسایی و جلوگیری از انتشار مقالاتی که در آن تخلفات پژوهشی در محتوا و یا نقش در نویسندگی رخ داده است، از جمله سرقت ادبی، دستکاری استنادها،  جعل داده و داده سازی و غیره، انجام می‌دهد. این اقدامات شامل موارد زیر است :

    • اولین اقدام سردبیر اطلاع رسانی به دفتر تحریریه نشریه با ارائه نسخه هایی از مطالب مربوطه و پیش نویس نامه به نویسنده مربوطه است که در آن، بدون قضاوت، از نویسنده توضیح می خواهد.
    • در صورتی که توضیحات نویسنده غیرقابل قبول باشد و به نظر برسد که رفتار غیراخلاقی جدی صورت گرفته است، موضوع از طریق هیأت تحریریه به کمیته نشر ارجاع می شود. پس از بررسی، کمیته تصمیم خواهد گرفت که آیا تخلف به اندازه کافی جدی است که ممنوعیت ارسال های بعدی  (مقالات نویسنده) را باعث شود.
    • در تخلفات جزیی، سردبیر، بنا به توصیه کمیته انتشار، نامه ای برای نویسنده ارسال می کند و خط مشی های انتشار نشریه را به نویسنده یادآوری می نماید. اگر مقاله منتشر شده باشد، سردبیر می‌تواند از نویسنده درخواست کند که برای تصحیح سابقه، یک عذرخواهی در مجله منتشر کند.
    • اخطار برای نویسنده مربوطه ارسال خواهد شد و همزمان هر اثری (مقاله) دیگری از نویسنده متخلف یا افراد مرتبط با تخلف که در دست بررسی  باشند، بی درنگ رد خواهد شد.
    • نویسندگان از عضویت در هیئت تحریریه نشریه و همکاری به عنوان داور منع می شوند. نشریه این حق را برای خود محفوظ می دارد که در صورت لزوم اقدامات بیش‌تری انجام دهد.
    • در موارد جدی تقلب که منجر به بازپس گیری مقاله می شود، اخطاریه بازپس گیری مقاله (retraction) در نشریه منتشر می شود و در نسخه آنلاین به مقاله لینک می شود. نسخه آنلاین نیز با تاریخ بازپس گیری علامت گذاری می شود.

 

راهنماها و دستورالعمل­های اخلاقی کمیته اخلاق نشر (COPE)

نشریه علمی "فناوری‌های جدید در صنعت غذا"متعهد است که دستورالعمل‌ها و راهنمایی های جاری کمیته اخلاق در انتشار (COPE) را در فرآیند بررسی و انتشار و موارد مرتبط پیروی و اعمال کند. برای اطلاعات بیشتر لطفا به این صفحه مراجعه کنید  (https://publicationethics.org/resources/flowcharts-new/translations). آیین نامه های رفتاری و بهترین عملکرد کمیته اخلاق نشر (COPE) برای سردبیران در فایل های زیر قابل دسترس می باشند: 

(https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf),
(https://publicationethics.org/files/2008%20Code%20of%20Conduct.pdf)

مسئولیت علمی و اخلاقی هر آنچه در نشریه مجله منتشر می شود به عهده سردبیر است. این بدان معناست که سردبیر باید موارد زیر را همواره در نظر داشته باشد:

  • تلاش برای رفع نیازهای خوانندگان و نویسندگان؛
  • تلاش برای بهبود مداوم نشریه.
  • اتخاذ رویه ها و فرآیندهایی برای اطمینان از کیفیت مطالبی که منتشر می‌شود.
  • پاسداشت آزادی بیان.
  • حفظ یکپارچگی سوابق علمی در نشریه.
  • جلوگیری از آلوده شدن استانداردهای فکری و اخلاقی با مصلحت های تجاری.
  • آمادگی همیشگی جهت انتشار اصلاحات، شفاف سازی، بازپس گیری و عذرخواهی در صورت نیاز.

بهترین عملکرد برای سردبیران شامل موارد زیر است:

  • جست‌وجوی فعالانه برای بررسی و اعمال نظرات نویسندگان، خوانندگان، داوران و اعضای هیئت تحریریه درباره راه‌های بهبود فرآیندهای نشریه
  • تشویق و آگاهی از آخرین روشها و پژوهشهای مرتبط با داوری تخصصی و ارزیابی مجدد فرآیندهای نشریه در پرتو یافته های جدید.
  • حمایت از طرح های طراحی شده برای کاهش تخلفات در پژوهش و نشر
  • حمایت از نوآوری در جهت آگاهی رسانی و آموزش پژوهشگران در مورد اخلاق نشر.
  • ارزیابی اثرات خط‌مشی‌های نشریه بر رفتار نویسنده و داور و بازنگری در خط‌مشی‌ها، در صورت لزوم، برای تشویق رفتار مسئولانه و جلوگیری از رفتار نادرست.

 

ارتباط با خوانندگان

مخاطبین نشریه حق دارند در مورد اینکه چه کسی بودجه پژوهش یا سایر کارهای علمی را برای هر مقاله تأمین کرده و این‌که آیا تأمین کنندگان مالی در پژوهش و انتشار آن نقشی داشته اند به طور شفاف مطلع شوند.  

بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با خوانندگان شامل موارد زیر است:

  • اطمینان از اینکه تمام مقالات منتشر شده، توسط داوران واجد شرایط، از جمله داور و مشاور آماری، بررسی شده است.
  • اتخاذ فرآیندهایی که صحت، کامل بودن و وضوح گزارش پژوهش از جمله ویرایش فنی و استفاده از دستورالعمل ها را تشویق می کند.
  • توسعه یک خط مشی شفافیت برای تشویق حداکثری افشای منشأ مقالات غیرپژوهشی و غیرمنطبق با اخلاق پژوهش.
  • اتخاذ خط مشی و ایجاد نظامی برای ترویج مناسب رویه های اخلاقی نویسندگی و هم نویسندگی (برای مثال  به طور دقیق نشان می‌دهند که چه کسی کار را انجام داده است) و از رفتار نادرست (مانند نویسندگان غیرواقعی) جلوگیری می‌کند.
  • اطلاع رسانی به خوانندگان در مورد اینکه مقالاتی که از سوی اعضای هیأت تحریریه نشریه ارسال شده است نیز تحت فرآیند بررسی دقیق و بی طرفانه قرار خواهد گرفت.

 

ارتباط با نویسندگان

مسئولیت های اخلاقی سردبیر و دبیران نشریه در ارتباط با نویسندگان

  • تصمیمات سردبیران برای پذیرش یا رد مقاله برای انتشار باید بر اساس اهمیت، اصالت و وضوح مقاله، و اعتبار پژوهش و ارتباط آن با موضوع نشریه باشد.
  • سردبیران نباید تصمیمات خود را برای پذیرش موارد ارسالی تغییر دهند ، مگر اینکه مشکلات جدی در مورد ارسالی شناسایی شود.
  • سردبیر جدید نباید تصمیمات مربوط به انتشار مطالب ارسالی توسط سردبیر قبلی را لغو کند مگر اینکه مشکلات جدی شناسایی شود.
  • نشریات باید سازوکار اعلام شده برای نویسندگان برای استیناف علیه تصمیمات سردبیر را داشته باشند.
  • سردبیران باید راهنمایی هایی را برای نویسندگان در مورد حسن انجام وظایف آنها منتشر کنند. این راهنما باید به طور منظم به روز شود و به این دستورالعمل  پیوند داده شود.
  • سردبیران باید در مورد معیارهای نویسندگی و/یا افرادی که به عنوان مشارکت کننده در فعالیت‌های علمی در حوزه مربوطه مد نظر باشند، راهنمایی ارائه دهند.

 بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با نویسندگان شامل موارد زیر است:

  • مرور راهنمای نویسندگان و دستورالعمل‌های مربوط به نویسندگان به طور منظم و ایجاد پیوند به دستورالعمل های مربوطه.
  • انتشار تعارض منافع مربوطه برای همه مشارکت کنندگان و انتشار اصلاحات در صورتی که تعارض منافع پس از انتشار آشکار شود.
  • اطمینان از اینکه داوران مناسب، متخصص و مرتبط برای همه مقالات انتخاب شده‌اند (یعنی افرادی که می‌توانند کار را بدون جهت گیری و وجود هرگونه تعارض منافع داوری و ارزیابی نمایند.)
  • احترام به درخواست های نویسندگان مبنی بر اینکه ادعا دارند یک فرد مشخص نباید مقاله آنان را بررسی کند، در صورتی که این درخواست ها مستدل و عملی باشد.
  • انتشار جزئیات نحوه رسیدگی به موارد مشکوک به سوء رفتار.
  • انتشار تاریخ ارسال و پذیرش مقالات.

 

ارتباط با داوران

  • سردبیران باید راهنماهای کاملی جهت استفاده داوران آماده کنند. این راهنما باید به طور منظم به روز شود و باید به این کد ارجاع یا پیوند داده شود.
  • سردبیران باید از داوران درخواست کنند که پیش از موافقت با بررسی یک مقاله، هرگونه تعارض منافع احتمالی را افشا کنند.
  • ویراستاران  باید سیستم‌هایی داشته باشند تا اطمینان حاصل کنند که هویت داوران همتا محافظت می‌شود، مگر اینکه از سیستم داوری بازبینی باز که به نویسندگان و داوران اعلام شده است استفاده کنند.

بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با داوران شامل موارد زیر است:

  • تشویق داوران به اظهار نظر در مورد طرح سؤالات در زمینه اخلاق حرفه ای و سوء رفتار احتمالی پژوهش و انتشار ناشی از ارسال‌ها (مانند طراحی پژوهش های غیراخلاقی، جزئیات ناکافی در مورد رضایت بیمار یا حمایت از افراد مورد بررسی واقع شده (از جمله حیوانات) ، و دستکاری و ارائه نامناسب داده‌ها
  • تشویق داوران به اظهار نظر در مورد اصالت مطالب ارسالی و هوشیاری نسبت به انتشار اضافی و سرقت ادبی
  • ارائه ابزارها و راهکارهایی به داوران برای شناسایی مقالات مرتبط (مانند پیوند به مراجع ذکر شده و جستجوهای کتابشناختی)
  • ارسال نظرات داوران به طور کامل برای نویسندگان، مگر اینکه حاوی اظهارات توهین آمیز یا افتراآمیز باشد.
  • تلاش برای قدردانی از سهم داوران در نشریه
  • تشویق مؤسسات دانشگاهی و پژوهشی به شناسایی فعالیت های داوری تخصصی به عنوان بخشی از فرآیند علمی.
  • نظارت بر عملکرد داوران و اتخاذ گام هایی برای اطمینان از این که استانداردهای مناسب رعایت شود.
  • ایجاد و نگهداری بانک اطلاعاتی از داوران مناسب و به روز رسانی آن بر اساس عملکرد داوران.
  • توقف استفاده از داورانی که به طور مداوم نقدهای بی ادبانه، بی کیفیت یا دیرهنگام ارائه می کنند.
  • استفاده از طیف وسیعی از منابع (نه فقط مخاطبین شخصی) برای شناسایی داوران جدید بالقوه (مانند پیشنهادات نویسنده، پایگاه داده های کتابشناختی.)
  • پیروی از نمودار جاری اخلاق  COPE در موارد مشکوک به سوء رفتار داور.

 

ارتباط سردبیر با اعضای هیئت تحریریه

سردبیران باید به اعضای هیئت تحریریه جدید دستورالعمل هایی را در مورد هر چیزی که از آنها انتظار می رود ارائه دهند و اعضای فعلی را در مورد سیاست ها و تحولات جدید به روز نگه دارند.

بهترین عملکرد برای سردبیران در ارتباط با اعضای هیأت تحریریه شامل موارد زیر است:

  • داشتن خط مشی هایی برای رسیدگی به مطالب ارسالی اعضای هیئت تحریریه برای اطمینان از بررسی بی طرفانه،
  • شناسایی اعضای هیات تحریریه واجد شرایط مناسب که می توانند به طور فعال در توسعه و مدیریت خوب نشریه با بررسی منظم ترکیب هیئت تحریریه کمک کنند.
  • ارائه راهنمایی روشن به اعضای هیئت تحریریه در مورد وظایف مورد انتظار آنها، شامل موارد زیر :
  • ایفای نقش به عنوان سفیران برای نشریه.
  • حمایت و ترویج نشریه.
  • جستجوی بهترین نویسندگان و بهترین آثار (مثلاً از چکیده‌های همایش‌ها) و تشویق فعالانه ارسال مقالات.
  • بررسی مطالب ارسالی به نشریه،
  • نوشتن سرمقاله، بررسی و تفسیر مقالات در حوزه تخصصی خود،
  • شرکت در جلسات هیات تحریریه،
  • مشورت با اعضای هیئت تحریریه به صورت دوره ای (مثلا یک بار در سال) برای سنجش نظرات آن‌ها در مورد عملکرد نشریه، اطلاع رسانی به آن‌ها از هرگونه تغییر در خط مشی های نشریه و شناسایی چالش های آینده.