بررسی میزان تاثیر عصاره ریشه گیاه کهورک در انگل زدایی از سبزیجات خوراکی در شهرستان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه ایلام

2 استادیار، گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه ایلام

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، فناوری مواد غذایی دانشگاه صنعتی اصفهان

4 دانشجوی دکترا، گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه ایلام

5 دانش آموخته کارشناسی علوم و صنایع غذایی، دانشگاه ایلام

چکیده

شیوع بیماریهای انگلی یکی از مشکلات مهم در بهداشت انسان در بسیاری از کشورها به خصوص کشورهای در حال توسعه مانند ایران است. سبزیجات خام می تواند عامل انتقال کیست تک یاخته ها و تخم کرم ها و لاروها بوده و آلودگی به انگل های روده ای با مصرف سبزیجات خام در ارتباط است. گیاه Prosopis Fracta یا کهورک که در ایلام با عنوان "بلاورو" شناخته شده است، از سالیان گذشته تا به امروز در درمان های خانگی مورد استفاده قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر انگل زدایی عصاره ریشه این گیاه و مقایسه آن با یک شوینده تجاری موجود در بازار صورت گرفته است. نمونه های سبزیجات خام خوراکی، تحت عنوان سبزی خوردن توسط عصاره ریشه کهورک با غلظت های 01/0، 1/0، 1 و 2 درصد، شوینده تجاری 10 درصد و آب خالص و با مدت تماس 15 دقیقه شستشو داده شد. سپس سبزی ها خارج شده و هر کدام از محلول های شستشو به صورت ساکن نگهداری شد. پس از 24 ساعت قسمت رویی هر کدام از محلولها دور ریخته شده و رسوب باقی مانده ، سانتریفوژ شده و تحت مشاهده میکروسکوپی قرار گرفتند. بررسی ها نشان داد که میزان انگل زدایی عصاره ریشه کهورک با غلظت 1 درصد بیشتر از آب و شوینده تجاری بود. حداکثر انگل زدایی عصاره ریشه کهورک ، شوینده تجاری و آب خالص در مرتبه های مختلف شستشو به ترتیب 75، 32 و 29 عدد انگل و تخم انگل بوده است . نتایج این مطالعه مبین نقش موثر عصاره کهورک در انگل زدایی و ایجاد یک راهکار موثر و جدید برای شستشوی مناسب سبزیجات بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effect of Prosopis Fracta bark extract on removing ova of parasites from Ilam province vegetables

نویسندگان [English]

  • Somayeh Aziznia 1
  • Hedayatali Varahram 2
  • Hamed Aziznia 3
  • Mohammadyar Hosseini 4
  • Hosein Banaeian Dastjerdy 5
  • S. Rahim Musavi 5
  • Vahid Gudarzy 5
1 Instructor, Department of Food Science and Engineering Faculty of agriculture Ilam University
2 Assistant Professor, Food Hygiene, Department of Food Science and Engineering Faculty of agriculture Ilam University
3 M.Sc. Student, Department of Food Science and Engineering Faculty of agriculture, Isfahan University of Technology
4 Ph.D. Student, Department of Food Science and Engineering Faculty of agriculture Ilam University
5 B.S. Student, Department of Food Science and Engineering Faculty of agriculture Ilam University
چکیده [English]

The prevalance of parasitic disease is one of the major human hygienic problems in more countries especially in developing countries such as Iran. Fresh vegetables can be agents of transmission of protozoa cysts and helminthes eggs and larvae, and outbreaks of intestinal parasitic infections associated with raw vegetables.  Prosopis Fracta, locally known as “Blawaru”, has a long history of use in herbal medicine in Ilam province. This study was conducted to evaluate the disinfection efficiency of Prosopis Fracta bark extract and its comparison with commercial disinfectant detergents in Ilam. Common fresh vegetables were washed each in pure water, (0/01, 0/1, 1 and 2%) of P.F bark extract and commercial detergent 10% with contact time of 15 minutes. The vegetables were then removed and the washing solution was then left for 24 h for sedimentation to take place.  Then the top layer was discarded and the remaining washing solution was centrifuged and the sediments were examined for parasites. The best parasites decontamination by P.F extract was obtained at 1% concentration. Quantitavely, maximum parasites decontamination by P.F extract 1%, pure water and commercial detergent 10% was obtained 75, 29 and 32 parasite ova, respectively. The results of present study indicate the significant effect of the extract Prosopis Fracta in removing parasites and introduce an effective and new method for washing vegetables in an appropriate way.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prosopis Fracta
  • Fresh vegetables
  • Parasite
  • Ilam
[1] ایزدی، ش.؛ عابدی، س.؛ احمدیان، س.؛ محمودی، م.(1385)  بررسی آلودگی انگلی سبزیجات خوراکی در مزارع سبزیکاری در اصفهان. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، دوره یازدهم، ص 51-58.
[2] Adamu, N.B., Adamu, J.Y., Mohammed, D. (2012). Prevalence of helminth parasites found on vegetables sold Maiduguri, Northeastern Nigeria. J. Food Control., 25, 23-26.
[3] راهدار، م.؛ وزیریان،ب.؛ غلامی،م.؛ گرشاسبی،ص. (1390) بررسی آلودگی انگلی سبزیجات خام مصرفی در شهر اهواز. مجله علمی پزشکی، (6)10،ص 657-662.
[4] حضرتی تپه، خ.؛ مستقیم، م.؛ خلخالی، ح.؛ آقایار ماکویی، ع. (1384) بررسی فراوانی آلودگی انگلی در بین دانش آموزان مدارس ابتدایی منطقه نازلوی شهرستان ارومیه در سال 1383. مجله پزشکی ارومیه، (4) 16، ص 212-217.
[5] ملکوتیان، م.؛ بهرامی، ح.؛ حسینی، ه.( 1388) آلودگی انگلی سبزیجات مصرفی شهر کرمان، مجله علوم پزشکی هرمزگان، (1) 13، ص55-62.
[6] Gharavi, M., Jahani, M., Rokhi, M. (2002). Parasitic contamination of vegetables from farms and markets in Tehran. Iranian. J. Publ. Health., 3(4-3) , 83-86.
 [7] ناظمی، س.؛ راعی، م.؛ امیری،م.؛ چمن، ر.(1390) میزان آلودگی انگلی سبزیجات خام مصرفی شهر شاهرود در سال 1390. مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان.(3)13، ص 24-20.
[8] Uga, S., Hoa, NTV., Noda, S., Moji, K., Cong, L., Oki, Ya., Rai, SK., and Fujimaki, Y.( 2009). Parasite egg contamination of vegetables from a suburban market in Honoi, Vietnam. J. Nepal Med Coll., 11(2) ,75-78.
[9] Su, G.L.S, Mariano, C.M.R, Matti, N.S.A., Ramos, G.B. (2012). Assesing parasitic infection of vegetables in selected markets in Metro Manila, Philippines. Asian Pasific Journal of Tropical Disease.,2(1), 51-54.
[10] Garcia-Gomez, R., Chavez-Espinosa, J., Mejia-Chavez,  A., Durande-Bazua,  C., (2002).  Microbiological determinations of some vegetables from the Xochimilco zone in Mexico City, Mexico. Rev Latinoam Microbiol .,  44, 24-30.
[11] Keskinen, L.A.,  Annous, B.A. (2011). Efficacy of adding detergents to sanitizer solutions for inactivation of Escherichia coli O157:H7 on Romaine lettuce. Int J. Food Microbiol. , 147(3), 157-61.
[12] مرادی، و.(1382) تعیین کارایی شستشوی سبزیجات مصرفی خانوارها با شوینده‌ها از نظر تعداد و تخم انگل جدا شده. ششمین همایش کشوری بهداشت محیط. ص 1-11.
[13] Zhang, S., Farber, J.M.(1996). The Effects of Various Disinfectants against Listeria monocytogenes on Fresh-cut vegetables.J. Food Microbiol., 13(4) ,  311-21.
[14] آزادبخت، م.؛ ضیایی، ه.؛ یوسفی، ذ.؛ شعبانخانی، ب.؛ مهرعلیان، ع. (1384) بررسی میزان تاثیر عصاره آبی چوبک در انگل زدایی از سبزی جعفری و مقایسه آن با ماده پاک کننده و ضدعفونی کننده تجاری در شهر ساری. فصلنامه گیاهان دارویی، 4(15)، 58- 51.
[15] ضیایی هزار جریبی، ه.؛ آزادبخت، م.؛ یوسفی، ذ.؛ جیواد، ف. (1388) بررسی تاثیر عصاره آبی گیاه حساس در جداسازی آلودگی انگلی از سبزی جعفری مصرفی در شهرستان ساری مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران،19 (73) :ص 58- 52.
[16] Almasi, A. , Dargahi, A. , Sadeghi, E. , Safaipour, N. (2013). Different disinfectants efficiency of fruits and vegetables available in market of  Kermanshah. Zahedan J Res Med Sci ., 15(12),45.
[17] برقعی، م.؛ حسنی، ا.؛ یزدان بخش، ا.؛ و شاهنگیان، م. (1389) بررسی کارایی جاذب‌های طبیعی( میوه کاج زغالی شده، خاک کائولینیت، خاک اره زغالی شده، کربن فعال و خاک اره) در حذف دترجنت.  مجله علوم و تکنولوژی محیط زیست، 12(4)، ص 1-9.
[18] یاراحمدی، م.؛ یونسیان، م.؛ موبدی، ا.؛ پورمند، م.؛ شاهسونی، ع.؛ نعمان پور، ب.؛ ندافی،ک. (1390) بررسی کارایی گندزدایی کاهو بر اساس روش متداول در ایران. مجله تحقیقات نظام سلامت، 7(6) ،ص1138-1147.
[19]رنجبر حیدری، ا.، خیاط زاده، ج.؛ کشته گر، م.(1391) مطالعه اثر عصاره آبی ریشه گیاه جغجغه(Prosopis fracta) بر التیام زخم‌های دیابتی در موش‌های صحرایی دیابتی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، 19(3)، ص245-254.
[20] مظفریان، و.(1387) فلور استان ایلام. چاپ اول، انتشارات فرهنگ معاصر.
[21] Sharma, N., Garg, V., Paul,  A. (2010). Antihyperglycemic, antihyperlipidemic and antioxidative potential of Prosopis cineraria bark. Indian .J. Clinical Biochemistry., 25(2) , 193- 200.
[22] Malik ,S. , Mann, S. , Gpta, D.,  Guptar, R.K.( 2013). Nutraceutical properties of Prosopis cineraria(L.) Druce pods: A component of Panchkuta. J. Pharmacognosy and Phytochemistry. , 2(2) , 66- 73.
[23] Stolpa, D., Schafer, B. (2001). Wash fruits and vegetables- why and How. MN Extension Service, WHO.
[24] Daryani,A., Ettehad,G., Ghorbani.L., ziaei,H. (2008). Prevalence of intestinal parasites in vegetables consumed in Ardabil. Iran. J. Food control., 19, 790-794.
 [25] عزیزنیا، س.؛ ورهرام، ه.؛ عزیزنیا، ح.؛ آرمانی، ا. (1391) بررسی آلودگی انگلی سبزیجات خام مصرفی شهرستان ایلام. دومین همایش ملی علوم و صنایع غذایی. دانشگاه آزاد اسلامی قوچان.ص 1-7
[26] رنجبر بهادری، ش.؛ استیری، ح.؛ کاشفی نژاد، م. (1388) مقایسه آلودگی سبزیجات مصرفی قبل و بعد از روند شستشو، ضدعفونی و بسته بندی در کارگاه فرآیند سبزی شهرستان سبزوار. مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، 16(4)، ص234-239.
[27] Francis, G., Kerem, Z., Makkar, H., Becker,H. (2002). The biological action of saponins in animal system: a review. British J.  Nutrition,.88, 587- 605.