برنج یکی از رایجترین و پرمصرفترین مواد غذایی در جهان است. خواص کیفی ازجمله عوامل بسیار مهم در تعیین ویژگیهای پخت و فرآوری برنج محسوب میشوند. یکی از مشکلات مهم در صنایع غذایی پیشبینی خواص کیفی میباشد. بنابراین در این مطالعه، امکان پیشبینی میزان آمیلوز (AC)، درجه حرارت ژلاتینه شدن (GT)، قوام ژل (GC)، میزان پروتئین (PC)، حداقل چسبندگی (MV)، حداکثر چسبندگی (PV)، چسبندگی نهایی (FV)، فروریختگی چسبندگی (BDV) و پسروی چسبندگی (SBV) از 100 نمونه تکدانه برنج ارقام هاشمی، خزر و درفک با استفاده از فناوری پردازش تصویر در سه شرایط نورپردازی شامل نوردهی مستقیم با لامپ LED، نوردهی مستقیم با لامپهای LED و فلورسنت و نوردهی بهصورت ضد نور انجام گردید. مدلهای کالیبراسیون توسط رگرسیون خطی چند متغیره با حداقل مربعات جزئی (PLS) توسعه داده شد. مقادیر ضرایب تعیین کالیبراسیون متغیرهای AC، GT، GC، PC، MV، PV، FV، BDV و SBV در رقم هاشمی، خزر و درفک برای تمام تیمارها به ترتیب معادل 89/0 R2cal ≥، 95/0 R2cal ≥، 92/0 R2cal ≥ و ضرایب پیشبینی به ترتیب با 88/0 R2pre ≥، 94/0 R2pre ≥، 90/0 R2pre ≥ به دست آمد. نتایج رگرسیون PLS نشان داد که متغیرهای مستخرج از ویژگیهای شکل و اندازه و متغیرهای رنگی R، G، B، L، a و b حاصل از پردازش تصویر میتوانند پارامترهای کیفی برنج را با دقت قابلملاحظهای پیشبینی نمایند. درنتیجه میتوان با استفاده از فناوری پردازش تصویر با هزینه کمتر و غیر مخرب برخی خواص کیفی برنج را با دقت خوبی پیشبینی کرد.